Idea
Powstanie sieci badawczej SOWA (Społeczne Obiegi Wiedzy Akademickiej) ma nieco dłuższą historię niż badania, które są realizowane na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w Instytucie Kulturoznawstwa ) w ramach grantu Społeczne obiegi wiedzy w praktykach humanistyki akademickiej (NCN Opus-19, 2020/37/B/HS2/00955, kier. Agata Skórzyńska, prof. UAM), ale bezpośrednio się z nimi łączą.
Sieć tworzyliśmy oddolnie jako grono akademiczek i akademików reprezentujących nauki humanistyczne i społeczne (kulturoznawstwo, filozofię, socjologię i antropologię) związanych z kilkoma ośrodkami uniwersyteckimi w Polsce (Poznań, Toruń, Wrocław, Warszawa i Katowice). Powstała ona z potrzeby refleksji nad przemianami zachodzącymi w szkolnictwie wyższym i szerzej: w otoczeniu społecznym uczelni, a w związku z tym – także nad pozaakademickimi rolami kadry uniwersyteckiej i ich transformacją. Sieć zawiązała się – w bardziej formalny sposób – w czerwcu 2019 roku w związku z potrzebą przygotowania wniosku grantowego, podczas roboczego seminarium w Poznaniu. Po nim odbyły się kolejne w Toruniu, Wrocławiu oraz Ciążeniu. Cześć z nich miała charakter otwartych, ogólnopolskich spotkań, w których poza przedstawicielami Instytutu Kulturoznawstwa UAM, Instytutu Kulturoznawstwa UWr, Instytutu Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie, Instytutu Kultury Polskiej UW, Instytutu Filozofii UAM (aktualnie Wydział Filozoficzny UAM), Instytutu Filozofii UMK, Katedry Kulturoznawstwa UMK, Instytutu Nauk o Kulturze UŚ – brały także udział osoby afiliowane przy innych jednostkach. Podczas seminariów koncentrowaliśmy się na diagnozach zmieniającej się współcześnie roli i pozycji uniwersytetów. Dyskutowaliśmy nad celami i interesami poznawczymi uczelni, a także ich zadaniami edukacyjnymi i współpracą z szeroko pojętym otoczeniem. Jest to szczególnie ważne ze względu na nowe zadania, które mają spełniać w dzisiejszych czasach wyższe uczelnie, zwłaszcza w kontekście spadku społecznego zaufania do wiedzy naukowej. Seminaria potwierdziły nie tylko wagę sygnalizowanych problemów, ale także potrzebę wypracowania koncepcji społecznych obiegów wiedzy oraz ugruntowanie jej w badaniach empirycznych.